Potoczne wyobrażenie o metaforze jest zapewne takie, że to wyszukany środek poetycki, trudny do skonstruowania i służący do zadziwiania/zachwycania miłośnika mowy wiązanej, odpowiednio przygotowanego erudycyjnie i posiadającego poetycki smak. Otóż nic podobnego, moi drodzy. Podobnie jak nieświadomy tego, że mówił prozą, pan Jourdain u dziadka Moliera, wszyscy mówimy metaforami (przy czym chodzi tu o tzw. […]

Od jakiegoś czasu na gruncie języka polskiego nachodzą mnie pewne wątpliwości językowe. Nie wiem, czy można rozpoczynać zdanie, co prawda następujące po jakimś innym zdaniu, od następujących zwrotów: mianowicie…, albowiem…, to znaczy…, przy czym…, przy tym…, istotnie…, natomiast…, z tym, że…, z tym zastrzeżeniem, że…, w tym…, w związku z tym (czym)…, aczkolwiek…, że nie […]

Czy w wyrazach przewidzianych do analizy i syntezy słuchowej wyrazów: ulica, wilk, pisklęta, zawilec, listek głoska i zmiękcza poprzedzającą spółgłoskę? Jeśli tak, czy to zmiękczenie wpływa na słyszenie głoski? W związku z tym czy poniższe uwagi są słuszne: „Niewłaściwy jest wyraz podstawowy, który ma wewnątrz zmiękczenie (ulica – li). Jest on trudny do analizy głoskowej […]

Ciężko jednoznacznie i z całą pewnością orzec, skąd biorą się tytuły książek i jakimi kryteriami kierują się autorzy podczas ich wymyślania. Pozwólmy więc w tej kwestii zadziałać intuicji i zadajmy sobie pytanie, czemu tytuł w ogóle służy.

Za naszych czasów dokonał się grubszy przewrót w technice poetyckiej. Z listy cech konstytuujących wiersz zniknął rym. Pisząc „za naszych czasów”, nie mam na myśli ostatniego dziesięciolecia czy dwóch, ale okres dłuższy niż jedno pokolenie (biologiczne, a tym bardziej literackie). Język, którym pisano wiersze w czasach ofensywy bezrymia, nie jest jeszcze językiem dla nas obcym, […]

W jaki sposób liczbowo zapisuje się takie wyrażenia jak lata dziewięćdziesiąte: lata 90-te, lata ’90 czy jeszcze inaczej?

Wśród wielu określeń, jakimi można chwalić dzieło literackie, oryginalność zdaje się zajmować szczególne miejsce. „Książka nowatorska, niepowtarzalna, rewolucyjna, bez precedensu w historii literatury!” – czy nie o takim podsumowaniu ze strony krytyka marzy większość pisarzy? Czy ktokolwiek z Was bez mrugnięcia okiem i z niezachwianą pewnością mógłby stwierdzić, że oryginalność nie leży u podstaw sukcesu […]

Czy jakby pisze się łącznie czy osobno? Chodzi o zdanie: „Postępuj wobec innych tak, jak byś chciała, by oni zachowywali się względem ciebie”.

Jakiś czas temu Ania spytała na Facebooku (w związku z tekstem Błędy w Wordzie – lista 30 błędów w słowniku Worda!), czy aby na pewno forma przystoją jest błędna. W pierwszej chwili tak nam się wydawało (w końcu żaden ze znanych nam słowników nie notuje takiej formy – brak jej choćby w sjp.pl, który gromadzi […]

Pisałem już o sposobach wprowadzania wypowiedzi bohaterów i dość poważnych konsekwencjach decyzji w tej materii dla tzw. epistemologii tekstu, czyli – pozwolę sobie przypomnieć tę dość istotną kwestię – jak się ma wiedza narratora do „rzeczywistości” świata przedstawionego, jak się do niej ma wiedza bohaterów, wreszcie – co narrator wie o świadomości opisywanych przez siebie […]