Pytanie czytelnika Ostatnio spotkałam się z takim sformułowaniem: Rzucił niedopałka w białą zaspę. Zasugerowałam zmianę na: Rzucił niedopałek w białą zaspę. Tak powstał spór, który może rozsądzić jedynie polonista. Która forma jest poprawna?
[62] „Full light żywiecki”, czyli „Moda językowa”, cz. XVII
Niektórzy zżymają się na to, że angielszczyzna zalewa nasz rodzimy język. Że dookoła tylko notebooki (a obecnie również nieco mniejsze netbooki), ghostwriterzy, dubbingi, outsourcingi i wszystkie inne „anglingi”. Czy jest tak faktycznie? Niewątpliwie, ale przecież polszczyzna nie jest wyjątkiem. Ba! Mam wręcz dowód, że i za PRL-u nie było inaczej!
[61] „Walczymy o słowa” – nowe przedsięwzięcie
Czy na to, co zawierają słowniki, mają wpływ wyłącznie ich twórcy? Wyłącznie językoznawcy? Miejmy nadzieję, że nie. Powstał nowy portal, który ma to zmienić: „Walczymy o słowa”.
[60] „Przyjazny”, czyli „Moda językowa”, cz. XVI
Określenie przyjazny przede wszystkim dotyczy relacji międzyludzkich, uczuć, zachowań. Można mówić np. o przyjaznym uśmiechu, wzroku, pozdrowieniu itd. Wtórnie słowo to zaczęło wiązać się też ze zjawiskami atmosferycznymi (przyjazne wiatry, słońce). Jak dzisiaj (nad)używamy słowa przyjazny?
[59] Jak odczytywać daty – „1 luty” czy „1 lutego”?
Odczytywanie dat wydaje się z pozoru proste, mimo to wiele osób ma z tym kłopoty. Czy powinniśmy mówić 26 styczeń czy 26 stycznia, 1 luty czy 1 lutego?
[58] Czy istnieje w polszczyźnie słowo „indziej” („gdzie indziej”, „kiedy indziej”)?
Są w języku takie słowa, które same jako tako nie istnieją, ale pojawiają się w połączeniach z innymi wyrazami. Jednym z takich słów jest indziej. Jakich wyrażeń jest ono częścią?
[57] Rzewnie czy żywnie?
Pytanie czytelnika Mówi się rzewnie czy żywnie? A może jakoś jeszcze inaczej? Chodzi mi np. o takie zdanie: „Zrobię to, jak mi się żywnie/rzewnie podoba”.
[56] „Temat”, czyli „Moda językowa”, cz. XV
Nie każde znaczenie słowa temat należy uważać za nadużywane. Nie ma nic złego w tym, że rozmawiamy na jakiś temat, poruszamy ten czy inny temat czy wręcz unikamy konkretnych tematów. Kiedy więc uważać na to słowo?
[55] Dlań, doń, nań, odeń, oń, przezeń, weń, zeń, zań – czyli o kim właściwie mowa?
Rzadko bo rzadko, ale zdarza się jeszcze, że spotykamy „ściągnięte” formy wyrażeń przyimkowych. Używając ich, trzeba być ostrożnym, ponieważ czają się tu na nas co najmniej dwa błędy. Jakie?
[54] „Przed czy po kinie?”, czyli częsty błąd dotyczący przyimków
„Pójdziemy na pizzę przed czy po kinie?”, „Sprawdź pod lub obok szafki”, „Zrobię to jeszcze przed albo w trakcie pracy” – czy to poprawne zdania? Niestety nie, mimo że słyszy się na co dzień tego typu konstrukcje składniowe. Co jest z nimi nie tak?
