Za naszych czasów dokonał się grubszy przewrót w technice poetyckiej. Z listy cech konstytuujących wiersz zniknął rym. Pisząc „za naszych czasów”, nie mam na myśli ostatniego dziesięciolecia czy dwóch, ale okres dłuższy niż jedno pokolenie (biologiczne, a tym bardziej literackie). Język, którym pisano wiersze w czasach ofensywy bezrymia, nie jest jeszcze językiem dla nas obcym, […]
„Lata 90-te”, „lata ’90” czy „lata 90.” – jak zapisać liczebniki porządkowe?
W jaki sposób liczbowo zapisuje się takie wyrażenia jak lata dziewięćdziesiąte: lata 90-te, lata ’90 czy jeszcze inaczej?
O czym i jak pisać książkę, skoro „wszystko już było”?
Wśród wielu określeń, jakimi można chwalić dzieło literackie, oryginalność zdaje się zajmować szczególne miejsce. „Książka nowatorska, niepowtarzalna, rewolucyjna, bez precedensu w historii literatury!” – czy nie o takim podsumowaniu ze strony krytyka marzy większość pisarzy? Czy ktokolwiek z Was bez mrugnięcia okiem i z niezachwianą pewnością mógłby stwierdzić, że oryginalność nie leży u podstaw sukcesu […]
„Jakby” czy „jak by” – łącznie czy osobno?
Czy jakby pisze się łącznie czy osobno? Chodzi o zdanie: „Postępuj wobec innych tak, jak byś chciała, by oni zachowywali się względem ciebie”.
„Przystoi” i „przystoją” – problematyczny czasownik
Jakiś czas temu Ania spytała na Facebooku (w związku z tekstem Błędy w Wordzie – lista 30 błędów w słowniku Worda!), czy aby na pewno forma przystoją jest błędna. W pierwszej chwili tak nam się wydawało (w końcu żaden ze znanych nam słowników nie notuje takiej formy – brak jej choćby w sjp.pl, który gromadzi […]
Rodzaje narracji w powieści – narracja trzecioosobowa, pierwszoosobowa i inne
Pisałem już o sposobach wprowadzania wypowiedzi bohaterów i dość poważnych konsekwencjach decyzji w tej materii dla tzw. epistemologii tekstu, czyli – pozwolę sobie przypomnieć tę dość istotną kwestię – jak się ma wiedza narratora do „rzeczywistości” świata przedstawionego, jak się do niej ma wiedza bohaterów, wreszcie – co narrator wie o świadomości opisywanych przez siebie […]
Czytelnik modelowy Umberta Eco, czyli kto jest odbiorcą Twojej książki?
Podobno swoją pierwszą książkę o Harrym Potterze J. K. Rowling chciała podpisać pełnym imieniem i nazwiskiem: Joanne Rowling. Zastąpienie imienia inicjałami doradziło autorce wydawnictwo Bloomsbury, twierdząc, że młodzi chłopcy, stanowiący docelową grupę odbiorców, mogą wahać się przed kupnem książki napisanej przez kobietę. Rowling zrezygnowała więc z „Joanne” na rzecz bezpłciowego „J. K.”. Dalszy ciąg tej […]
Wena – czy istnieje? Czym jest wena? Kto stworzył pojęcie weny?
Jesteśmy w stanie z grubsza powiedzieć, skąd wzięło się w naszym kręgu kulturowym pojęcie weny. To Platon, nieczytany filozof, a jeśli czytany, to nierozumiany, wprowadził je do naszego myślenia o akcie twórczym. Jego filozofia twórczości była totalnie mistyczno-iluministyczna: w psychikę artysty wchodził bóg, demon, duch, a efektem jego działania był szał twórczy – furor poeticus. […]
Antycypacja, czyli flashforward – ujawnianie przyszłości bohaterów powieści
W poprzednim artykule, zatytułowanym Retrospekcja, czyli flashback lub reminiscencje – jak urozmaicić narrację w powieści?, zajmowaliśmy się retrospekcją. Dziś przyjrzymy się podobnemu zabiegowi, który również opiera się na zmianie dystansu czasowego do opowiadanej historii. Tym razem jednak nie interesuje nas spojrzenie narratora w przeszłość, ale rzut oka w stronę przyszłości. Świadome ujawnianie wydarzeń, które dopiero […]
Czasowniki niewłaściwe (niefleksyjne, defektywne) – „mdli”, „boli”, „dnieje”, „błyska się” itp.
W szkole uczy się dzieci podziału na części mowy i części zdania. Oba te podziały są oczywiście nieco uproszczone, a spośród części mowy wymienia się takie, jak: rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, przysłówki, liczebniki, zaimki, partykuły, spójniki, przyimki i wykrzykniki, przy czym stosunkowo mało uwagi poświęca się czasownikom. Czy słusznie? Dziś chciałbym opowiedzieć o czasownikach niewłaściwych, o […]
