Wydawać by się mogło, że modę spotkać można wszędzie, tylko nie w kościele. Nic bardziej mylnego! O ile język eucharystii, nabożeństw, słowem – obrzędów kościelnych, jest względnie hermetyczny i skostniały, o tyle język, jakim posługują się księża (np. podczas kazań), wprost przeciwnie.
[70] „Kultowy”, czyli „Moda językowa”, cz. XIX
Według WSPP przymiotnik kultowy ma dwa znaczenia: «związany z kultem, oddawaniem czci», «bardzo ważny dla pewnego pokolenia, stanowiący dla niego wzór i obiekt kultu», przy czym drugie z nich uznano za nadużywane. Czy słusznie?
[66] „Dokonać”, czyli „Moda językowa”, cz. XVIII
Wprawdzie do tej pory w naszym cyklu „Moda językowa” omawialiśmy głównie wyrazy nadużywane w polszczyźnie ogólnej, ale nie znaczy to, że moda językowa nie dotyczy odmian środowiskowych języka polskiego – dość wspomnieć choćby o potocznej, ale niebywale ostatnio popularnej masakrze. Zamiast niej skupimy się dziś jednak na urzędniczym dokonywaniu.
[62] „Full light żywiecki”, czyli „Moda językowa”, cz. XVII
Niektórzy zżymają się na to, że angielszczyzna zalewa nasz rodzimy język. Że dookoła tylko notebooki (a obecnie również nieco mniejsze netbooki), ghostwriterzy, dubbingi, outsourcingi i wszystkie inne „anglingi”. Czy jest tak faktycznie? Niewątpliwie, ale przecież polszczyzna nie jest wyjątkiem. Ba! Mam wręcz dowód, że i za PRL-u nie było inaczej!
[60] „Przyjazny”, czyli „Moda językowa”, cz. XVI
Określenie przyjazny przede wszystkim dotyczy relacji międzyludzkich, uczuć, zachowań. Można mówić np. o przyjaznym uśmiechu, wzroku, pozdrowieniu itd. Wtórnie słowo to zaczęło wiązać się też ze zjawiskami atmosferycznymi (przyjazne wiatry, słońce). Jak dzisiaj (nad)używamy słowa przyjazny?
[56] „Temat”, czyli „Moda językowa”, cz. XV
Nie każde znaczenie słowa temat należy uważać za nadużywane. Nie ma nic złego w tym, że rozmawiamy na jakiś temat, poruszamy ten czy inny temat czy wręcz unikamy konkretnych tematów. Kiedy więc uważać na to słowo?
[53] „W sposób (jakiś)”, czyli „Moda językowa”, cz. XIV
Jeśliby uznać, że nie tylko pojedyncze słowa, ale również całe konstrukcje składniowe są rzadziej lub częściej używane, to można bez obaw powiedzieć, że konstrukcje w sposób (jakiś) lub odwrotnie: w (jakiś) sposób bywają zdecydowanie nadużywane.
[52] „W tym zakresie/obszarze/temacie, w tej materii…”, czyli „Moda językowa”, cz. XIII
O tym, o czym dziś będziemy mówić, niejako wspominałem już we wcześniejszej części naszego cyklu, mianowicie przy okazji omawiania zwrotu w zakresie czegoś. Był tam taki przykład: Nasza wiedza i doświadczenie w tym zakresie pomogą Państwu osiągnąć zakładane cele, w którym wyrażenie w tym zakresie było zupełnie zbędne ze względu na jasny kontekst. O czym […]
[50] „Implementacja”, czyli „Moda językowa”, cz. XII
Implementacja to „nowotwór” bardzo świeżej daty. Swego czasu był to termin wyłącznie specjalistyczny, obecny w środowisku informatycznym – za SJP PWN-u: implementacja to «wersja programu, języka programowania lub systemu operacyjnego przystosowana do pracy na określonym typie komputera; też: przystosowanie programu, języka programowania lub systemu operacyjnego do typu komputera». Czym implementacja jest dzisiaj?
[45] „Opcja”, czyli „Moda językowa”, cz. XI
Słyszę niekiedy, że są pewne opcje do wyboru. W Onecie możemy przeczytać np., że „USA dały Iranowi dwie opcje do wyboru”, gdzie indziej ktoś pyta: „Czy jest jeszcze opcja, aby się rozwijać, trenować coś nowego, czy już tylko walka o to, aby nie spaść?”. A czy jest opcja, żeby mówić inaczej?
