Pytanie czytelnika Jestem nauczycielką języka polskiego jako obcego w Białorusi. Zastanawiam się, jaka składnia jest poprawna: Jestem księgową/księgowym czy Jestem księgowa/księgowy? To samo ze słowem bezrobotny: Jestem bezrobotny czy Jestem bezrobotnym? Odpowiedź redaktora Jeśli chodzi o pierwsze pytanie, właściwe formy to: Jestem księgowym oraz Jestem księgową. Wynika to z tego, że czasownik jestem łączy się […]
Czy można stosować ułamki dziesiętne do określenia odcinka czasu?
Pytanie czytelnika Moje pytanie dotyczy tego, czy dopuszczalne jest stosowanie ułamków dziesiętnych do określania jakiegoś odcinka czasu. Przykładowo: 0,5 roku zamiast pół roku, 2,5 roku zamiast dwa i pół roku. Moim zdaniem jest błędne, ponieważ rok nie dzieli się na 10 matematycznie równych odcinków czasu. Na marginesie – pediatrzy radzą sobie w określaniu wieku dzieci […]
Poprawność językowa w czasach zarazy, czyli jak używać słów „koronawirus”, „SARS” i „COVID-19”?
https://pixabay.com/pl/photos/covid-19-koronawirusy-pandemii-4985553/ Od kilku miesięcy tematem numer jeden na całym świecie jest koronawirus. Choć sama nazwa koronawirus nie jest nowa, ponieważ odnosi się do całego rodzaju wirusów z podrodziny Coronavirinae, to jednak dopiero na przełomie 2019 i 2020 r. słowo to przeszło z terminologii specjalistycznej do języka ogólnego, przy okazji zawęziwszy znaczenie; dla niespecjalisty koronawirus to […]
Jak odmieniać nazwiska zakończone na „-e” (Feige, Krauze, Lange)?
Pytanie czytelnika: Jak odmieniać nazwisko Feige [czyt.: fajge lub fajgii]? Moim zdaniem powinno mieć odmianę przymiotnikową (Feigego), ale w internecie spotykam się albo z brakiem odmiany, albo z formą Feige’a. Feigego nie wygląda za dobrze, więc przychylałabym się do pozostawienia mianownikowej formy zgodnie z poradą PWN: „Imiona męskie zakończone na -e zasadniczo powinny pozostawać w […]
Jak odmieniać nazwiska zakończone na „-el” – są panowie Gödel, Petzel, Stengel, Nykiel i Hebel, a nie ma… Gödla czy Gödela?
Ostatnio zapytano nas o odmianę nazwisk Gödel, Petzel i Stengel, a na jednej z facebookowych grup dyskusyjnych poświęconych polszczyźnie odnotowaliśmy wątpliwości dotyczące nazwisk Nykiel i Hebel. Odmiana nazwisk zakończonych na -el sprawia problem użytkownikom języka polskiego, a skorzystanie z najważniejszych słowników normatywnych – Wielkiego słownika poprawnej polszczyzny PWN (WSPP) i Wielkiego słownika ortograficznego PWN (WSO) […]
W mieście Jazd, czyli w Jaździe; w mieście Jezd, czyli w Jeździe
Pytanie czytelnika: Jest takie miasto w Iranie: Jazd. Jak będzie poprawnie: jestem w Jaździe czy jestem w Jeździe?
Jest „Opel Insignia”, a nie ma… „Opla Insignii” czy „Insigni”?
Pytanie czytelnika: Toczę boje z kolegą na temat odmiany nazwy jednego z modeli Opla. W mianowniku to Insignia – a co z dopełniaczem, celownikiem i miejscownikiem: Insignii czy Insigni? Odpowiedź redaktora: Zgodnie z regułą pisowni nr [21]: „Rzeczowniki zakończone na -ia mają zakończenie -ii lub –i. Wiąże się to z poczuciem rodzimości czy obcości […]
„Nie ma logo” czy „nie ma loga” – czy „logo” należy odmieniać?
Logo to wyraz dość popularny, używany nie tylko przez grafików, lecz także przez reprezentujących różne branże przedsiębiorców, którzy zamawiają projekty logo (loga?) dla swoich firm. Warto umieć dobrze posługiwać się tym słowem!
„Na dworze”, ale „na podwórzu” – z czego wynika różnica?
Pytanie czytelnika Dlaczego mówimy na dworze, ale już na podwórzu? Z czego wynika ta różnica? Czy chodzi o upodobnienie tego określenia do innych, np. na poddaszu, na kamieniu, na odnóżu?
Jak odmienić nazwisko „Chochół” – dla pana Chochół, Chochoła czy Chochóła?
Pytanie czytelnika Czy poprawne jest odmienianie nazwiska Chochół, np. dla Igora Chochoła? Mnie taka odmiana nie pasuje i nigdy tego nazwiska nie odmieniam. Czy może trzeba odmieniać to nazwisko?