Są w języku takie słowa, które same jako tako nie istnieją, ale pojawiają się w połączeniach z innymi wyrazami. Jednym z takich słów jest indziej. Jakich wyrażeń jest ono częścią?
[57] Rzewnie czy żywnie?
Pytanie czytelnika Mówi się rzewnie czy żywnie? A może jakoś jeszcze inaczej? Chodzi mi np. o takie zdanie: „Zrobię to, jak mi się żywnie/rzewnie podoba”.
[56] „Temat”, czyli „Moda językowa”, cz. XV
Nie każde znaczenie słowa temat należy uważać za nadużywane. Nie ma nic złego w tym, że rozmawiamy na jakiś temat, poruszamy ten czy inny temat czy wręcz unikamy konkretnych tematów. Kiedy więc uważać na to słowo?
[55] Dlań, doń, nań, odeń, oń, przezeń, weń, zeń, zań – czyli o kim właściwie mowa?
Rzadko bo rzadko, ale zdarza się jeszcze, że spotykamy „ściągnięte” formy wyrażeń przyimkowych. Używając ich, trzeba być ostrożnym, ponieważ czają się tu na nas co najmniej dwa błędy. Jakie?
[54] „Przed czy po kinie?”, czyli częsty błąd dotyczący przyimków
„Pójdziemy na pizzę przed czy po kinie?”, „Sprawdź pod lub obok szafki”, „Zrobię to jeszcze przed albo w trakcie pracy” – czy to poprawne zdania? Niestety nie, mimo że słyszy się na co dzień tego typu konstrukcje składniowe. Co jest z nimi nie tak?
[53] „W sposób (jakiś)”, czyli „Moda językowa”, cz. XIV
Jeśliby uznać, że nie tylko pojedyncze słowa, ale również całe konstrukcje składniowe są rzadziej lub częściej używane, to można bez obaw powiedzieć, że konstrukcje w sposób (jakiś) lub odwrotnie: w (jakiś) sposób bywają zdecydowanie nadużywane.
[52] „W tym zakresie/obszarze/temacie, w tej materii…”, czyli „Moda językowa”, cz. XIII
O tym, o czym dziś będziemy mówić, niejako wspominałem już we wcześniejszej części naszego cyklu, mianowicie przy okazji omawiania zwrotu w zakresie czegoś. Był tam taki przykład: Nasza wiedza i doświadczenie w tym zakresie pomogą Państwu osiągnąć zakładane cele, w którym wyrażenie w tym zakresie było zupełnie zbędne ze względu na jasny kontekst. O czym […]
[51] Jak odczytywać daty, czyli jak przeczytać „rok 2010”?
Jakiś czas temu udzielałem porady, czy powinno się mówić dwutysięczny dziewiąty czy dwa tysiące dziewiąty. Przy okazji sylwestra zauważyłem, że błędna wymowa liczebników porządkowych jest bardzo powszechna, dlatego wróćmy raz jeszcze do tej kwestii.
[50] „Implementacja”, czyli „Moda językowa”, cz. XII
Implementacja to „nowotwór” bardzo świeżej daty. Swego czasu był to termin wyłącznie specjalistyczny, obecny w środowisku informatycznym – za SJP PWN-u: implementacja to «wersja programu, języka programowania lub systemu operacyjnego przystosowana do pracy na określonym typie komputera; też: przystosowanie programu, języka programowania lub systemu operacyjnego do typu komputera». Czym implementacja jest dzisiaj?
[49] Świąteczne kłopoty językowe: „Wigilia” czy „wigilia”, „Gwiazdka czy gwiazdka”, „Sylwester czy sylwester”, „Nowy Rok” czy „nowy rok”?
Święta, a w szczególności przygotowania do nich, nastręczają wielu kłopotów. Również językowych! Wiele osób pyta bowiem, czy należy pisać: Święta Bożego Narodzenia czy święta Bożego Narodzenia, Wigilia czy wigilia, Gwiazdka czy gwiazdka, Sylwester czy sylwester, Nowy Rok czy nowy rok? Spróbujmy rozwiać te wątpliwości.
