Pytanie czytelnika: Czy w tak sformułowanym rozporządzeniu określenie przemysłowe odnosi się tylko do kotłów wodnych, czy również do kotłów parowych: „Prace nie zautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego”?
Czy „pisze się tak”, czy „tak pisze się”? O zaimku „się” na końcu zdania
Jedną z usterek językowych, które staramy się wyeliminować w redagowanych przez nas tekstach, jest umieszczanie zaimka się na końcu zdania. O tym, że pozycja ta nie jest dla się najfortunniejsza, przeczytamy i w słownikach poprawnej polszczyzny, i w podręcznikach do kultury języka polskiego.
CZĘŚĆ z Was pewnie nie WIEDZIAŁA – liczebnik nieokreślony a orzeczenie
Liczebniki nieokreślone oznaczają liczbę lub ilość czegoś w sposób orientacyjny, przybliżony. To m.in. wyrazy: tysiące, miliony, szereg, gros. W jaki sposób posługiwać się nimi w zdaniu? Czy powiemy: większość ludzi poszła czy większość ludzi poszło? Czy szereg czynników przesądził to poprawna konstrukcja? I czy twórcy głośnej ostatnio kampanii (anty)społecznej popełnili błąd, pisząc: jest nas miliony? […]
Liczebnik „dwoje” i rzeczownik „dwójka” a forma orzeczenia w zdaniu
Czytelniczka spytała nas o poprawną formę orzeczenia w zdaniu z liczebnikiem „dwoje” (w odniesieniu do kobiety i mężczyzny). Zastanawia się też, gdzie znaleźć informacje na ten temat. Przykład: Wolant posuwał się zmęczonym truchtem, a dwoje pasażerów, którzy wstali dobrze przed świtem, tak jak konie odczuwało/odczuwali zmęczenie.
„Na temblaku” czy „w temblaku” – które wyrażenie przyimkowe jest poprawne?
Pytanie czytelnika Która forma jest właściwa: mieć rękę w temblaku czy na temblaku? Zauważyłem, że ludzie używają ich wymiennie. Odpowiedź redaktora Choć wielu miłośników eleganckiej polszczyzny nie lubi (z mojej perspektywy – niestety nie lubi), gdy ktoś powołuje się na zwyczaj językowy, a niektórzy uważają wnioskowanie na podstawie korpusów za wręcz nieuprawnione (znów – […]
Poruszać się „chodnikiem” czy „po chodniku” – jaka składnia jest poprawna?
Pytanie czytelnika Która z form jest poprawna: Poszkodowana poruszała się chodnikiem czy Poszkodowana poruszała się po chodniku? Odpowiedź redaktora Oto jedna z tych sytuacji, w których słowniki milczą – nie sposób przecież (na szczęście!) sztywno uregulować każdego połączenia wyrazów – ale można samodzielnie wyciągnąć konstruktywne wnioski. Trochę pomoże uzus (zwyczaj językowy), trochę – logika, […]
[77] Dopóty…, dopóki… – jaka kolejność słów?
Pytanie czytelnika Mam takie zdanie: Dopóki nie posprzątasz, dopóty nie wyjdziesz z domu. Czy jest ono poprawne? Bo nie wiem, jaka ma być kolejność słów dopóty i dopóki. Może powinno być na odwrót: Dopóty nie posprzątasz…?
[75] „Pan przed czy po kredycie?” – czyli wpadka językowa w reklamie ING
Bank ING wyemitował ostatnio nową reklamę… z błędem językowym. Poniżej ów spot:
[66] „Dokonać”, czyli „Moda językowa”, cz. XVIII
Wprawdzie do tej pory w naszym cyklu „Moda językowa” omawialiśmy głównie wyrazy nadużywane w polszczyźnie ogólnej, ale nie znaczy to, że moda językowa nie dotyczy odmian środowiskowych języka polskiego – dość wspomnieć choćby o potocznej, ale niebywale ostatnio popularnej masakrze. Zamiast niej skupimy się dziś jednak na urzędniczym dokonywaniu.
[64] Czy i kiedy mówimy „czy i kiedy”?
Czasami spotkać się można z pytaniami typu: „Czy i kiedy się spotkamy?”, „Czy i gdzie pójdziemy na spacer?”. Czy są one poprawne? Zapraszam do lektury, bo sprawa nie jest wcale oczywista.