Jeden z częstych mitów, z którymi można się spotkać podczas rodzinnych uroczystości, dotyczy tego, że solenizant obchodzi imieniny, a jubilat świętuje urodziny. Wystarczy jednak zajrzeć do słownika języka polskiego, by się przekonać, że solenizant to ‘osoba obchodząca w danym dniu imieniny lub urodziny’ (USJP, t. 4, s. 437), a jubilat – ‘osoba obchodząca swój jubileusz’ […]
Pleonazmy, czyli „masło maślane” – błąd czy nie błąd?
Zapewne wielu naszych czytelników wie, że cofać się do tyłu to błąd leksykalny (i przy okazji logiczny). W samym znaczeniu czasownika cofać się zawiera się bowiem określenie kierunku, nie można się przecież cofać do przodu ani w bok. Konstrukcje tego typu, ze składnikami powtarzającymi tę samą treść, nazywane są pleonazmami, a mniej naukowo – „masłem […]
„Bynajmniej” a „przynajmniej”. O pomyłkach bynajmniej nie rzadkich
Po wpisaniu w Google frazy „bynajmniej a przynajmniej” wyświetla się około 427 000 wyników. W PWN-owskiej poradni językowej są liczne pytania o bynajmniej i przynajmniej. Polacy mają więc problem z rozróżnieniem tych dwóch wyrazów. Ci zaś, którzy znają różnicę, są wyczuleni na bynajmniej użyte w funkcji przynajmniej.
[83] „Tym niemniej” czy „niemniej”, a może „niemniej jednak”?
Gdy ostatnio w pewnej książce zamieniłem kilkukrotnie tym niemniej na niemniej lub niemniej jednak, autor zapytał mnie w końcu, czemu to robię. Nie było mi łatwo się wytłumaczyć. Gdy redaktor poprawia błąd logiczny, merytoryczny czy składniowy – autor widzi, że faktycznie poprawka jest zasadna. Gdy jednak w grę wchodzą zwroty, które jedynie na mocy konwencji […]
[78] Alley oop Gortata, czyli „alejup” w polskim wydaniu
Pamiętam, że gdy byłem nastolatkiem i grałem z kolegami w kosza, wygłupialiśmy się na różne sposoby. Choć obręcz kosza była zawieszona dla nas zbyt wysoko, uparcie staraliśmy się naśladować choćby Shaquille’a O’Neala czy Jordana, próbując zrobić wsad lub… alley oopa. Namiętnie wykrzykiwane „rzuć mi na alley oopa” nie skłaniało mnie wówczas do językowych refleksji. Dzisiaj, […]
