Chciałam zapytać o zasadność przecinka w zdaniu: „Znajdziesz tutaj także mnóstwo nalepek, którymi możesz ozdobić, co tylko chcesz!”. Chodzi o interpunkcję po „ozdobić”. Nie widzę podrzędności w następnej frazie, która według mnie zastępuje znaczeniowo „wszystko” i jest – nie wiem, czy można tak to ująć – dopełnieniowa. Jak powinna tutaj wyglądać interpunkcja? I czy analogicznie należałoby potraktować słynne „Róbta (,) co chceta”?
Jak słusznie sugeruje autorka pytania, wszystko zależy tu od tego, czy fraza co tylko chcesz (i co chceta w popularnym powiedzonku Jurka Owsiaka) jest zdaniem podrzędnym. Jak bowiem wiadomo, zdanie takie należałoby oddzielić od nadrzędnego przecinkiem.
Owszem, omawiana fraza jest „dopełnieniowa”. A konkretniej – jest zdaniem podrzędnym dopełnieniowym. Odgrywa identyczną rolę jak dopełnienie w zdaniu pojedynczym, ale jednocześnie stanowi osobne wypowiedzenie, na co jednoznacznie wskazuje obecność orzeczenia zechcesz.
Reasumując:
- Możesz ozdobić [kogo? co?] wszystko – zdanie pojedyncze z dopełnieniem wszystko;
- Możesz ozdobić [kogo? co?], co tylko zechcesz – zdanie złożone z podrzędnym dopełnieniowym co tylko zechcesz.
Tu dygresja: zdania podrzędne są bardzo często znaczeniowo tożsame z określeniami w zdaniu pojedynczym. Spójrzmy choćby na zdania:
- podrzędne przydawkowe – We wtorek spotkałem dziewczynę, która była bardzo ładna (= We wtorek spotkałem bardzo ładną dziewczynę);
- podrzędne okolicznikowe czasu – Gdy przyjdzie wiosna, pojedziemy na Hel (= Wiosną pojedziemy na Hel);
- podrzędne okolicznikowe przyczyny – Nie pójdę na imprezę, bo jestem chora (= Z powodu choroby nie pójdę na imprezę).
Przykłady można by oczywiście mnożyć, ale wróćmy do kwestii przecinka: w cytowanym zdaniu jest on konieczny. Musi bowiem oddzielić dwa zdania składowe – nadrzędne od podrzędnego, tak samo jak pierwszy przecinek, ten po słowie nalepek.
A zatem: gdy chcemy zacytować Jurka Owsiaka, piszmy zawsze Róbta, co chceta, bo co chceta to również zdanie podrzędne dopełnieniowe.
Szczegółowe informacje na temat interpunkcji w zdaniach złożonych można znaleźć w opisowej części WSO – zachęcam przede wszystkim do lektury punktów 90.A.1 i 90.A.2.
Dodaj komentarz