Chciałam zapytać, w jaki sposób odmienić nazwę własną Kino Femina: „Całość odbyła się w nowo otwartym miniplexie Kino Femina”. Czy poprawnie będzie: „Całość odbyła się […] w miniplexie Kina Femina”? Drugie pytanie dotyczy słowa miniplex. Czy w języku polskim istnieje takie słowo i w jaki sposób się je zapisuje?
Zacznę może od drugiego pytania.
Oczywiście nie sposób obiektywnie stwierdzić, czy dane słowo istnieje lub nie istnieje. Jeśli ktoś czuje potrzebę używania słowa miniplex, ponieważ brakuje mu lepszego wyrazu na określenie danego obiektu, to nie wolno mu tego zabronić. Aby słowo zostało odnotowane w słowniku, najpierw musi zaistnieć w naszych rozmowach, wypowiedziach i tekstach. Tym samym każdy neologizm, który dopiero z czasem zostaje uwzględniony przez leksykografów, na dobrą sprawę kiedyś „nie istniał”.
Jeżeli zaś przez „istnienie” słowa rozumie Pani jedynie to, czy słowniki je odnotowują, to – na ile się zorientowałem – na chwilę obecną nie ma takiego wyrazu w słownikach. Zważywszy jednak na to, o czym pisałem powyżej, nie sposób nikomu zabronić używania tego słowa (choć zawsze warto się zastanowić, czy dany wyraz aby na pewno jest potrzebny – ale to już pytanie na odrębną dyskusję).
Jeśli chodzi o odmianę słowa miniplex, to jest ono słowotwórczo podobne do multipleksu, a jego możemy znaleźć w słownikach. Wzorzec odmiany byłby zatem ten sam.
Problem jest jeszcze z literką x. Każde nowe słowo zapożyczane jest na ogół w pisowni oryginalnej. W dalszym okresie przyswajania danego wyrazu litera x ulega „rozpisaniu” na ks. Tak się stało z całym szeregiem słów – oprócz multipleksu można tu wymieć też miks, boks czy seks. Możliwa jest zatem dwojaka pisownia: miniplex lub – idąc niejako z duchem czasu i wzorując się na dobrze przyswojonym multipleksie – minipleks.
Wzorzec odmiany prezentuje się zaś następująco:
M. minipleks / miniplex
D. minipleksu / miniplexu
C. minipleksowi / miniplexowi
B. minipleks / miniplex
N. minipleksem / miniplexem
Ms. minipleksie / miniplexie
W. minipleksie / miniplexie
Jedna uwaga do powyższej odmiany: możliwa jest już odmiana słów z iksem w taki sposób, by tematyczne x zostało zachowane w przypadkach zależnych (miniplexu, miniplexie). Inna sprawa, czy była potrzebna taka zmiana…
Wracając do Pani pierwszego pytania – nazwę kina oczywiście należy odmienić. Tak jak nie mówimy: „Byłem dziś w sklepie Saturnie” czy „Wybieram się do multipleksu Multikina”, tak też niepoprawne będzie zdanie: „Całość odbyła się […] w miniplexie Kina Femina”. Nazwa własna powinna pozostać w mianowniku, czyli należy napisać: „(…) w miniplexie (minipleksie) Kino Femina”.
Dodaj komentarz